Hy Lạp cổ đại được coi là một trong những xuất phát điểm của nền văn minh nhân loại. Sở hữu nền văn minh hùng tráng mang đậm chất sử thi, thần thoại, huyền bí nhưng cũng không kém phần hoa lệ, những công trình tiêu biểu ở Hy Lạp mang một vẻ đẹp đầy ấn tượng. Ở giai đoạn cực thịnh, nó ảnh hưởng đến nhiều khu vực và vùng địa lý khác nhau. Thậm chí, giá trị của nó vẫn còn dư âm đến tận bây giờ. Hôm nay, TPD Việt Nam sẽ đưa bạn trở về quá khứ với Thế giới của hàng nghìn năm về trước cùng những công trình kiến trúc kinh điển của Hy Lạp cổ đại nhé!

1) Lịch sử ra đời của kiến trúc Hy Lạp cổ đại: 

Kiến trúc Hy Lạp cổ đại được cho là đã xuất hiện từ năm 900 trước Công Nguyên. Cho đến tận bây giờ nó cùng với La Mã cổ đại vẫn là hai nền kiến trúc có sức ảnh hưởng mạnh mẽ. Trong thời kỳ phát triển, kiến trúc Hy Lạp cổ vô cùng phổ biến, xuất hiện trên một vùng lãnh thổ rộng lớn. Chẳng hạn như: Ai Cập, Balkan, Pháp, Sicilia, Tây Ban Nha, vùng ven Hắc Hải, đảo thuộc vùng biển Aegaeum…

2. Đặc điểm đền đài của kiến trúc Hy Lạp cổ đại:

Trong lịch sử cổ đại, công trình sẽ được xây dựng theo dạng quần thể. Đó có thể là các thánh địa, đền đài nằm trên những khu đồi cao. Hoặc đôi khi, nó cũng là tập hợp các công trình dân dụng, quảng trường. Nhưng để đánh giá được đặc điểm của nền kiến trúc này thì cần tìm hiểu chi tiết những công trình đền trong giai đoạn đó.

Cụ thể, các ngôi đền sẽ có hệ thống cột trụ chạy ở bên ngoài. Tùy thuộc vào các thiết kế cột đơn giản hay phức tạp mà phân loại thành những loại hình đền khác nhau. Trong đó, danh sách 8 loại đền đài tiêu biểu gồm:

• Hình dạng chữ nhật: Đây là dạng cổ điển nhất. Đặc trưng của đền đài là bố trí lối vào ở cạnh ngắn là hai cột chính cũng được xây dựng luôn ở đây.
• Hình dạng chữ nhật và tường: Vẫn mang kết cấu chữ nhật nhưng phần chịu lực chính là tường. Ngoài ra, hệ thống cột giả xung quanh có tác dụng nâng đỡ phần mái.
• Dạng hàng cột mặt trước: Về cơ bản, kiểu này vẫn là dạng chữ nhật cổ. Song mặt lối vào sẽ có 4 cột chính thay vì 2 cột.
• Dạng hàng cột cả hai đầu: Tương tự như kiểu trên nhưng là 4 cột trước và 4 cột sau.
• Hàng cột chạy xung quanh vòng ngoài: Bao quanh lấy đền đài là các cột trụ tạo thành hình chữ nhật.
• Dạng cột ở hiên hai đầu: Mang hình bóng của dạng đầu tiên nhưng điểm khác biệt là có thêm 2 cột cạnh ngắn nữa ở phía sau.
• Dạng hình tròn: Các cột xung quanh đền xếp theo vòng tròn và cách đều nhau.
• Xung quanh hình chữ nhật là 2 hàng cột.

3) Những công trình tiêu biểu ở Hy Lạp mang đến những ấn tượng khó quên:

a) Athens Acropolis:

Athens Acropolis, còn được gọi là Acropolis Athens, là một trong những kỳ quan kiến trúc tiêu biểu nhất của thế giới cổ đại. Nằm trên một ngọn đồi cao, tọa lạc ở trung tâm thành phố Athens, Acropolis là biểu tượng của văn hóa Hy Lạp cổ đại và nền văn minh phương Đông Địa Trung Hải.

Tâm điểm của Acropolis là Parthenon, một ngôi đền tôn vinh nữ thần Athena Parthenos, bảo vệ Athens và nhân dân của nó. Kiến trúc độc đáo của Parthenon, với những cột hiện đại và tòa nhà chính tuyệt đẹp, đã trở thành biểu tượng văn hóa Hy Lạp và một trong những công trình nghệ thuật quan trọng nhất trên thế giới. Từ đỉnh Acropolis, du khách có thể ngắm nhìn toàn cảnh thành phố Athens và biển Aegean xa xăm.

b) Thành phố Paestum cổ kính:

Thành phố này nằm ngay sát bờ biển của nước Ý và được xây dựng cách đây khoảng chừng 600 TCN. Các công trình ở đây được xây dựng theo phong cách kiến trúc Doric đặc trưng của Hy Lạp với 3 phần gồm: khu đền thờ Neptune, khu đền thờ Hera và khu đền thờ vị thần Athena.

Nơi đây cũng là một trong những công trình tiêu biểu ở Hy Lạp vẫn còn giữ được hầu như là nguyên vẹn. Các chi tiết và kiến trúc hầu như vẫn luôn trường tồn thách thức với thời gian. Đây cũng là một trong những địa điểm được khách du lịch ghé đến đông đúc để tham quan.

c) Đền thờ thần Apollo – Delphi:

Delphi, nằm trên lưng núi Parnassus, là một trong những địa điểm tôn giáo và tâm linh quan trọng nhất của Hy Lạp cổ đại. Delphi được coi là nơi linh thiêng và là nơi mà người Hy Lạp tìm đến để tìm kiếm lời khuyên từ vị thần Apollo. Trung tâm của Delphi là đền thờ Apollo, nơi được xem là trái tim của thế giới. Trong đền, có một bức tượng nổi tiếng của Apollo, được cho là nói chuyện trực tiếp với những người tìm đến để hỏi vấn đề của họ. Delphi cũng là nơi diễn ra trò chơi Pythian, một trong những trò chơi quan trọng nhất của Hy Lạp cổ đại.

d) Đền thờ Zeus Olympia:

Nằm ở vùng Elis, Olympia từng là trung tâm tôn giáo và thể thao của thế giới cổ đại. Đền thờ Zeus, vị thần tối cao trong thần thoại Hy Lạp, được xây dựng tại đây và trở thành một trong những ngôi đền quan trọng nhất của đất nước. Đền thờ Zeus Olympia được xây dựng vào thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên và có kiến trúc hoành tráng với hàng trăm cột đồ sộ. Trong đền, có một bức tượng thần Zeus khổng lồ bằng vàng và ngọc lục bảo, được coi là một trong Những Kỳ Quan của Thế giới cổ đại. Đây là một trong những tác phẩm nghệ thuật lớn nhất từng được tạo ra trong lịch sử.

Ở Olympia, các Trò chơi Olympic cổ đại đã được tổ chức vào mỗi bốn năm một lần từ thế kỷ thứ 8 trước Công nguyên cho đến thế kỷ thứ 4 sau Công nguyên. Trò chơi này đã thu hút các vận động viên từ khắp vùng Địa Trung Hải và đóng góp vào việc duy trì hòa bình trong khu vực. Trò chơi Olympic cổ đại bao gồm các cuộc thi vật lý và âm nhạc, và người chiến thắng được vinh danh với vương miện nguyên cây ô-liu.

e) Khu di tích Delos:

Theo như những mô tả trong thần thoại thì khu di tích này là công trình tiêu biểu ở Hy Lạp khá nổi tiếng. Bởi đây là nơi sinh ra cũng như thờ phụng 2 vị thần là Apollo và Artemis, bao gồm: những khu nhà cổ, đền thờ Apollo, tượng sư tử bằng đá,… Tất cả được xây dựng rất cẩn thận và tỉ mỉ, là một trong những đại diện tiêu biểu của nền văn minh Hy Lạp.

f) Nhà hát giảng đường Epidaurus:

Nhà hát cổ này được xây dựng vào cuối thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên bởi kiến trúc sư Polykleitos the Younger. Với sức chứa từ 13.000 đến 14.000 khán giả, nhà hát là nơi tổ chức các sự kiện âm nhạc, các buổi lễ tế thờ cúng thần Asclepius và cũng được sử dụng như một nơi để chữa bệnh cho bệnh nhân, vì người ta tin rằng việc xem các buổi biểu diễn có tác động tích cực đến sức khỏe tinh thần và thể chất của người bệnh.

Một điểm kỳ lạ là dù không cần micro, mọi người vẫn có thể nghe được tiếng trên sân khấu dù cách xa 60m. Cùng với kiến trúc tinh xảo, kiệt tác này thu hút du khách thập phương đến tìm hiểu, khám phá nghệ thuật kiến tạo âm thanh.

g) Đền thờ nữ thần Athena Nike:

Thêm một kiệt tác nữa đến từ nền văn minh Hy Lạp cổ đại, nó chính là đền thờ nữ thần Athena Nike. Công trình được xây dựng từ thế kỷ thứ 5 trước công nguyên trên ngọn đồi Acropolis. Theo tương truyền, Athena Nike là con gái thần Zeus, là vị thần biểu trưng cho sự chiến thắng và khôn ngoan. Vậy nên, ngôi đền còn được biết dưới cái tên “Nữ thần chiến thắng không có cánh”.

Ngôi đền nhỏ này có kích thước 5,54m x 8,3m. Ở hai mặt trước và sau đền có 4 cột thức Ionic. Phần đầu cột và trán trên cột đã đạt được sự hoàn hảo của điêu khắc và sự chuẩn mực về tỷ lệ kiến trúc. Đền được xây dựng theo thiết kế của kiến trúc sư Callicrates.

Những công trình kiến trúc kinh điển của Hy Lạp cổ đại không chỉ đem lại những giá trị vô cùng to lớn về lịch sử và văn hóa, mà còn mang đến một trải nghiệm du lịch rất đáng nhớ. Hãy dành thời gian để khám phá những di tích này và tìm hiểu về sự kỳ vĩ, bí ẩn và hấp dẫn của nền văn hóa đất nước Hy Lạp bạn nhé!